به گزارش "پایگاه اطلاع رسانی سازمان بسیج پیشکسوتان جهاد و شهادت" به نقل از پایگاه بصیرت: روسیه در حالی که تحریم های غرب را تجربه می کند، هفته گذشته تصمیم گرفت سامانه موشکی اس 300 را به ایران تحویل دهد. این تصمیم  ابراز ناخرسندی غرب و خشم رژیم اسرائیل را برانگیخت. رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا در واکنش به این موضوع مدعی شد: تصمیم روسیه برای تحویل سامانه دفاعی موشکی اس300 به ایران معادلات را تغییر نداده و گزینه نظامی آمریکا برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای همچنان روی میز قرار دارد.

باید دید دلیل تجدید نظر روسیه در تصمیم خود و توانمندی و آثار این سامانه چیست که غرب را به واکنش واداشته است؟

رحمت الله فلاح، کارشناس اوراسیا در گفتگو با خبرنگار گروه بین الملل بصیرت به سؤالاتی از این دست پاسخ می دهند:

بصیرت: دلیل این که روسیه تصمیم گرفت سامانه موشکی اس 300 را به ایران تحویل دهد چیست؟

فلاح: از منظر مختلف می توان دلایل رویکرد جدید روسیه در فروش سامانه موشکی اس 300 به ایران را ذکر کرد که به مهمترین آن اشاره می شود:

نخست، دلیل اقتصادی دارد. از این منظر روس ها برای تقویت بنیان های اقتصادی خویش و همچنین مدرن کردن سیستم تسلیحاتی خود در شرایطی که قیمت نفت پایین آمده و کشور به خاطر بحران اوکراین در وضعیت نیمه تحریم قرار دارد، حفظ و تقویت حضور خود را در بازار تسلیحاتی ایران بسیار مهم می دانند. سایر کشورهای خاورمیانه و عربی به علت سهولت دسترسی به منابع تسلیحاتی غرب، برای روسیه بازار خوبی نیست.

دوم ، دلیل نظامی دارد. از این منظر روسیه با تعریفی که از نظام بین الملل نوین ارائه می دهد مخالف جدی یکجانبه گرایی غرب بوده و به دنبال ایجاد موازنه در ترتیبات امنیتی منطقه ای و بین المللی است. در این بین جمهوری اسلامی ایران با رویکرد ضد استکباریش می تواند سهم مهم و مؤثری در تعدیل کردن بازی های امنیتی غرب و آمریکا در منطقه ایفا کند. با این اوصاف در اختیار گذاشتن سلاح های راهبردی مفید و موثر شناخته می شود.

سوم، دلایل سیاسی وجود دارد. روس ها با این اقدام به دنبال غیر قانونی جلوه دادن نظام تحریم ها بین المللی هستند که خودشان نیز در یک سال اخیر مواجه شده اند. البته پیامد توافق لوزان را نیز نمی توان نادیده گرفت. روس ها احساس می کنند با حل منازعه هسته ای بین ایران و غرب و لغو تحریم های اقتصادی، روسیه در حاشیه قرار خواهد گرفت، با این حال روس ها حوزه فن آوری تسلیحاتی و انرژی صلح آمیز هسته ای را مناسب ترین عرصه برای روابط علمی و تکنولوژیک با ایران می دانند، زیرا غرب حاضر نخواهد شد این عرصه را پوشش دهد.

 بصیرت: این سامانه موشکی چه قابلیت هایی دارد و تا چه اندازه به توان دفاعی ایران کمک می کند؟

فلاح: این موشک ها معادل روسی موشک های پاتریوت امریکاست که قادر به مقابله با هواپیماها و موشک های مهاجم است. سلاح‌های اس 300 قادر به نابود سازی اهداف بالستیک هستند و از قابلیت واردسازی ضربه به اهداف زمینی نیز برخوردارند. سامانه موشک‌های اس-۳۰۰ یکی از پیشرفته‌ترین سامانه‌های دفاع ضدهوایی در جهان شناخته می شود که می‌تواند تا ۱۰۰ هدف را به طور همزمان در آسمان ردیابی کند. البته نسل جدید این سامانه با عنوان اس 400 از تکنولوژی بالایی برخوردار است و چینی ها نیز این مدل را از روسیه دریافت کرده اند. این سامانه موشکی قابلیت درگیر شدن با هر هدف هوایی من جمله هواپیما، بالگرد، پهپاد و هم‌چنین اهداف دیگر مانند موشک‌های کروز و موشک‌های بالستیک را دارد.

بصیرت: برخی تحلیل گران برخورداری ایران از سامانه اس 300 را به معنای تغییر معادلات منطقه به نفع ایران می دانند، با توجه به موقعیت کنونی ایران در منطقه، نظر شما در این باره چیست؟

فلاح: بحران های منطقه ای با انباشتی از تراکم و تقاطع مواجه شده است. تحرکات ژئوپلیتیکی تا ایدئولوژیکی سازه های منازعات را شکل داده اند و انشعاب آن نه تنها عرصه منطقه ای، بلکه مسایل امنیت بین الملل را نیز وارد فاز نوینی کرده است. همان طوری که تحرکات رادیکالیسم مذهبی داعش، امنیت بین الملل را با پدیده پیچیده ای روبرو کرده است. در این بین قابلیت های جمهوری اسلامی به عنوان قدرت منطقه ای موثر و موازنه دهنده پذیرفته شده است. از بحران سوریه و عراق تا یمن، وزنه تعادل بخش و موازنه دهنده ایران، ورودی های آشوب ساز منطقه ای و فرامنطقه ای را با دشواری های راهبردی مواجه کرده است. با این اوصاف مسلح شدن ایران به یک سلاح بازدارنده متعارف، خود می تواند هزینه رفتارهای ضد امنیتی رژیم های ناهمسو از جمله رژیم صهیونیستی، عربستان، آمریکا و... را افزایش دهد. در کل این سامانه تاثیر چشم گیری در قابلیت های دفاع منطقه ای جمهوری اسلامی ایران بوجود می آورد.

بصیرت: چرا صهیونیست ها و آمریکایی ها از تحویل اس300 به ایران خشمگین شدند؟

فلاح: هر نوع تکنولوژی دفاعی و یا تهاجمی که برای جمهوری اسلامی ایران ظرفیت بازدارندگی ایجاد کند و تهدیدات دشمنانشان را بی اثر سازد، برای رژیم صهیونیستی و همپیمانان غربی اش سخت و غیر قابل تحمل می باشد. واکنش این رژیم در مورد اخیر نیز در چارچوب ذکر شده قابل تحلیل می باشد. اگر ایران موفق به دریافت اس 300 و اس 400 بشود، مسلما مسلما تهدیدات صهیونیست ها در مورد حمله به تاسیسات هسته ای ایران غیر عملیاتی و غیر ممکن خواهد شد.

بصیرت:  برداشتن ممنوعیت تحویل اس 300 به ایران توسط روسیه تا چه اندازه در افزایش همکاری های نظامی دو طرف به سطح راهبردی تأثیر دارد؟ سفر وزیردفاع ایران به روسیه را تا چه اندازه در این جهت موثر است؟

فلاح: در سال های اخیر روابط ایران و روسیه در حوزه های مختلف، به خصوص در حوزه امنیتی و نظامی تعمیق یافته است. این فرایند منبعث از ادراک حاکمیتی طرفین می باشد. ایران قوی در منطقه خاورمیانه می تواند فرصت های مهم را برای روسیه به وجود بیاورد یا حداقل در قطب بندی منطقه ای مؤثر تر عمل نماید. به همین جهت ارتقای سطح تکنولوژی دفاعی و نظامی ایران می تواند زمینه ساز همکاری های راهبردی دو کشور در حوزه مدیریت ترتیبات امنیتی منطقه ای شود، امری که در بحران سوریه نتیجه بخش بوده است./

با تشکر از جناب آقای فلاح که وقت خود را در اختیار پایگاه بصیرت قرار دادند.