وجدان جهان در يمن چه وقت بيدار مي‌شود؟!
به گزارش "پایگاه اطلاع رسانی سازمان بسیج پیشکسوتان جهاد و شهادت" به نقل از جوان، با انتشار گزارش جديد سازمان ملل درباره تشديد وخامت اوضاع انساني در يمن اين سؤال مطرح است كه آيا انتشار اين گزارش در بيدار كردن وجدان‌هاي خفته در جامعه جهاني و وادار كردن آن به اتخاذ راهكارهاي عملي تأثيرگذار خواهد بود يا به روال گذشته قرباني زد و بند سعودي‌ها با محافل قدرت در غرب و سازمان ملل خواهد شد؟ با وجود اينكه چند روز از انتشار اين گزارش مي‌گذرد اما هنوز پاسخ درخور به آن داده نشده است كه اين جاي بس تأسف و تأثر دارد و آنچه اين تأسف را بيشتر مي‌كند اين است كه طبق اين گزارش اين غيرنظاميان و به‌خصوص كودكان يمني هستند كه تقاص حملات كور هواپيماهاي سعودي را مي‌پردازند. طبق اين گزارش در حال حاضر 12 ميليون نفر در يمن با خطر قحطي مواجه هستند و 7 ميليون و 300 هزار نفر نمي‌دانند وعده غذايي بعدي خود را از كجا به دست خواهند آورد. از اين تعداد حدود 3 ميليون و 300 هزار نفر از جمله 2 ميليون و 100 هزار كودك از سوءتغذيه شديد رنج مي‌برند و در اين ميان 460 هزار كودك زير پنج سال با بدترين سطح سوءتغذيه مواجهند و با خطر مرگ بر اثر التهاب ريوي يا اسهال تهديد مي‌شوند. در آمارهاي رسمي آمار كشته شدن يمني‌ها در جريان حملات نظامي عربستان حدود 11هزار و 500 نفر اعلام مي‌شود اما واقعيت اين است كه آمار كشته‌ها خيلي بيش از اينهاست و همچنانكه نماينده سازمان ملل نيز به‌درستي اعلام كرده بسياري در سكوت و در منازل خود مي‌ميرند و پيش از آنكه مرگ آنها ثبت شود دفن مي‌شوند. صندوق كودكان ملل متحد (يونيسف) نيز در آخرين گزارش خود از مرگ حدود 63 هزار كودك يمني در سال گذشته پرده برداشته است كه از بيماري‌هاي قابل پيشگيري كه اغلب با سوءتغذيه مرتبط بود جان خود را از دست دادند و با احتساب اين آمار كشته‌هاي حملات عربستان به يمن به حدود 75 هزار نفر مي‌رسد و با احتساب دفن‌شدگان ثبت نشده شايد از يكصد هزار نفر نيز فراتر رود. در واقع آمار واقعي كشته‌شدگان زماني معلوم مي‌شود كه بعد از پايان جنگ سرشماري عمومي از سوي دولت يمن صورت گيرد اما هنوز افقي براي پايان جنگ ديده نمي‌شود و عربستان تغيير دولت در امريكا را فرصتي تازه براي ادامه كشتارهاي خود در يمن مي‌داند. در صورتي كه عربستان هرچه زودتر براي پايان محاصره اقتصادي و غذايي خود عليه مردم يمن تحت فشار قرار نگيرد بيم آن مي‌رود كه هر روز بر كشته‌هاي جنگ يمن اضافه شود و همچنانكه يان اگلند، دبير كل شوراي آوارگان نروژ نيز در بيانيه‌اي تصريح كرده است: «در يمن اگر بمب شما را نكشد، مرگ دردناك و تدريجي بر اثر گرسنگي انتظار شما را مي‌كشد.»
با اين اوصاف هيچ ترديدي در اين نيست كه اقدامات عربستان در جنگ يمن مصداق بارز جنايات جنگي است و در صورت وجود اراده سياسي در جامعه جهاني و قدرت‌هاي غربي قابل پيگرد در مراجع قضايي بين‌المللي است. عناصر مادي اين جرم بين‌المللي در واقع رفتارهايي هستند كه منجر به نقض شديد كنوانسيون‌هاي چهارگانه ژنو1949 و همچنين رفتارهايي هستند كه مقررات و عرف حاكم بر منازعات مسلحانه بين‌المللي را تهديد مي‌كنند. رفتارهايي از جمله قتل عمدي، فراهم آوردن رنج يا صدمه شديد جسماني و رواني به افراد، اقدامات عليه كرامت انساني مانند تحقير و توهين به افراد، حملات عمدي عليه غيرنظاميان، تخريب و حمله به اماكن و زيرساخت‌هاي غيرنظامي مانند بيمارستان ها، تأسيسات، خودروها، ساختمان‌هاي مذهبي، آموزشي، درماني و بيمارستان‌ها و... از مصاديق جنايات جنگي است كه همه ما در طول اين مدت شاهد جنايات جنگي نظاميان عربستان در مصاديق رفتارهاي مذكور هستيم. به ويژه اينكه عربستان زيرساخت‌هاي غيرنظامي يمن از جمله مدارس، پل‌ها، مساجد و بيمارستان‌هاي كشور يمن را به صورت عمدي و به كرات بمباران كرده است. بمباران فرودگاه صنعا براي ممانعت از فرود هواپيماي ايراني حامل كمك‌هاي انسان‌دوستانه از جمله اين موارد است. همچنين جنايت عليه بشريت عنوان مجموعه رفتارهايي است كه به موجب ماده 7 اساسنامه رم، جرم‌انگاري شده است. به موجب اين ماده، جنايت عليه بشريت مجموعه اعمالي است كه در وضعيت گسترده يا سازمان‌يافته و در پي مقاصد يك دولت، عليه جمعيت غيرنظاميان ارتكاب مي‌يابد. قتل افراد غيرنظامي از جمله كودكان و زنان مهم‌ترين اعمالي است كه به وضوح به عنوان مصداق جنايت عليه بشريت در يمن اتفاق مي‌افتد. لازم است كه در مورد يكي از مصاديق جرم نسل‌كشي و تطبيق آن با رفتارهاي نظاميان عربستان در يمن توضيحي داده شود: جرم نسل‌كشي نيازمند احراز سوء‌نيت مرتكبين براي اقدام به نسل‌كشي و از بردن يك گروه قومي، ملي، مذهبي و نژادي مي‌باشد. مطابق ماده 6 اساسنامه كيفري مي‌توان رفتارهايي كه دولت عربستان نسبت به قوم يمن و گروه ملي انصارالله درنظر گرفته است را به عنوان جرم نسل‌كشي مورد تحقيق و پيگيري قرار داد.
با پايان دبيركلي بان كي مون بر سازمان ملل كه نهايت محافظه‌كاري و اغماض را در قبال جنايات عربستان در يمن در پيش گرفته بود اين اميدواري پيش آمد كه در دوره دبيركل جديد كه قبلاً هم مسئوليت امور آوارگان سازمان ملل را برعهده داشته به اين وضعيت خاتمه داده مي‌شود، با اين حال هر چند برخي علائم مثبت در اين زمينه ديده مي‌شود كه از جمله آنها مي‌توان به همين گزارش‌ها و اظهارات تكان‌دهنده نمايندگان اين سازمان درباره وخامت اوضاع انساني يمن اشاره كرد، اما همراهي و همگامي دولت جديد امريكا و دولت محافظه‌كار انگليس با عربستان مانع از اين شده است كه آثار سياست‌هاي دبيركل جديد سازمان ملل بر مقابله با جنايات عربستان در يمن پديدار شود. آنگونه كه از شواهد و قرائن بر‌مي‌آيد دولت ترامپ در امريكا و دولت تريزا مي در انگليس تصميم دارند بخش عمده‌اي از هزينه مشكلات اقتصادي خود را از جيب عربستان پر كنند كه براي تأمين هزينه سياست‌هاي جنگ‌طلبانه خود در يمن و ديگر كشورهاي منطقه چوب حراج به حوزه نفتي خود زده است و به بهانه ايجاد تحول اقتصادي در چارچوب برنامه موسوم به 2030 سهام شركت نفتي ارامكو را به فروش گذاشته است. دونالد ترامپ در مبارزات انتخاباتي خود عربستان را به گاو شيردهي تشبيه كرده بود كه بعد از پايان شيرش سرش بريده خواهد شد و بر همين اساس به نظر مي‌رسد سعودي‌ها با زدن چوب حراج به ذخاير نفتي خود مي‌خواهند اين پيام را به راستگرايان حاكم بر كاخ سفيد بدهند كه حالا حالاها مي‌توانند نقش خود را به عنوان گاو شير‌ده براي امريكا حفظ كنند.
نویسنده : احمد كاظم‌زاده
