حقوق متقابل زن و شوهر

آشنایی با احکام دین بخش دوم
حقوق متقابل زن و شوهر

 

به گزارش "پایگاه اطلاع رسانی سازمان بسیج پیشکسوتان جهاد و شهادت" بخش دوم آشنایی با احکام دین توسط حجت الاسلام و المسلمین حاج آقا محمد حسن دری را در زیر مشاهده می کنید:

حقوق متقابل زن و شوهر

خانوادۀ سالم و متعادل و زندگی زیبا و سعادتمندانه ، جز با همکاری اعضای آن و مشارکت تمام آنها در کارها و بهره مندی عادلانه از دست آوردهای آن ، سامان نمی یابد، لذا هر کدام به تناسب موقعیت و توانایی که دارند باید به وظایف خود عمل کنند. اسلام که برای همه مراحل زندگی قانون خاص آن را وضع کرده، بی شک برای حقوق همسران نیز دستورهای ویژه دارد، که اگر اعضای خانواده هر کدام به وظایف خود عمل کنند و به مسئولیت های خویش پای بند باشند به کمک یکدیگر زندگی شیرین و مسالمت آمیز خواهند داشت  و کانون خانواده همیشه گرم و پر رونق خواهد داشت و کانون خانواده همیشه گرم و پر رونق خواهد ماند در اینجا به قسمتی از حقوق متقابل زن و شوهر اشاره می کنیم.

حقوق زن و شوهر

1-از جمله حقوق زن بر شوهرش در ازدواج دائم ، تأمین مخارج زندگی (نفقه) اوست.1

2-مخارج زندگی مقدار معینی ندارد؛ بلکه بر شوهر واجب است آنچه را که همسرش در زندگی نیاز دارد. مانند خوراک، پوشاک، مسکن، لوازم منزل برای پخت و پز، خوردن، آشامیدن، نظافت، خوابیدن و استراحت کردن تأمین کند.2

3-در پرداخت نفقه، فقیر بودن، و نیاز زن شرط نیست. بنابراین، زن بر شوهر حق نفقه دارد؛ هر چند از خودش در آمدی داشته باشد و جزو بی نیازترین مردم باشد.3

4-مخارج سفر زن اگر بیشتر از مخارج او در وطن باشد، با شوهر نیست؛ مثلا اگر زن خودش به مسافرت رفته باشد و در سفر بیشتر از وطن خرج دارد، اضافه آن بر عهده شوهر نیست ؛ ولی اگر شوهر مایل باشد که زن را به سفر ببرد، باید خرج سفر او را بدهد.5

5-اگر شوهر مبلغی به صورت روزانه یا ماهانه برای مخارج مشترک زندگی در اختیار همسر می گذارد، او نمی تواند بدون اجازه و رضایت شوهر به دیگران هدیه یا صدقه دهد. ولی چنانچه مخارج خودش را به صورت وجه نقد می پردازد، یا آن مبلغ را به او می بخشد، یا برای مصرف به او اختیار کامل داده است ، بخشش و صدقه و صرف در امور دیگر نیاز به اجازه او ندارد.6

6-اگر زن و شوهر توافق کنند که نفقه به صورت پول پرداخت شود، اشکال ندارد و زن آن پول را مالک می شود و در چگونگی مصرف، اختیار با خود اوست و شوهر نیز به وظیفه خود عمل کرده و وجوب پرداخت نفقه از او ساقط می شود؛ ولی هیچکدام حق ندارند دیگری را به پرداخت نفقه به صورت پول نقد وادار کنند.7

7-اگر زن در اموری که اطاعت از شوهر واجب است ، تخلف کند و به وظیفه خود عمل نکند ، حق نفقه ندارد.8

8-مرد حق ندارد همسر خود را به خدمت خانه مجبور کند.9

 

------

1-تحریر الوسیله ، ج2 ، کتاب النکاح فصل فی النفقات، ص 313، م1.

2-همان، ص 319، م19.

3-همان، ص 319، م19.

4-توضیح المسائل مراجع ، جلد 2 ، م2415.

5-تحریر الوسیله ، ج2 ، کتاب النکاح فصل فی النفقات، ص 317، م10 ،11و 12.

6-همان، ص318 م 14

7-اموری که زن باید در آنها از شوهر خود اطاعت کند ، خواهد امد.

8-توضیح المسائل ، مراجع، جلد دوم 2413م.

9-همان ، م 2414

 

9-مرد نمی تواند زن دائمی خود را طوری ترک کند که نه مثل زن شوهردار باشد، نه مثل زن بی شوهر ، لکن واجب نیست هر چهار شب یک شب نزد او بماند.1

10-شوهر نمی تواند بیش از چهار ماه نزدیکی با همسر دائمی2 خود را ترک کند.3

11-اگر زن در عقد ازدواج شرط کند که شوهرش او را از شهری بیرون نبرد و مرد قبول کند، نباید زن را از آن شهر بیرون ببرد.4

12-مرد باید نسبت به کارهایی که همسرش از روی ناآگاهی انجام داده است. گذشت داشته باشد و با او ترشرویی و بد اخلاقی نکند.5

حقوق شوهر بر زن

1-زنی که عقد دائمی شده ، نباید بدون اجازه شوهر از خانه بیرون رود.6

2-زنی که عقد دائمی شده باید خود را برای هر لذتی که او می خواهد ، تسلیم کند و بدون عذرشرعی از نزدیکی کردن او جلوگیری نکند.7

3-بر زن لازم است که آنچه را که موجب تنفر شوهر است و ضد کامیابی و لذت بردن امور جنسی است، از خود دور کند.8

4-اگر شوهر خواستار پاکیزگی و آرایش همسرش باشد، بر زن واجب است که خود را برای شوهر تمیز کند و بیاراید.9

5-اگر زن نسبت به اموری که در مسائل گذشته گفته شد ، از شوهرش اطاعت نکند، ناشزه شده و حق نفقه و هم خوابی ندارد، ولی مهریه او از بین نمی رود.10

6-اطاعت کردن از شوهر در کارهایی که بر زن واجب نیست ، سبب ناشزه شدن او نخواهد بود.11 (و نمی تواند نفقه او را نپردازد.)

7-اگر زن با روزه مستحب گرفتن سبب از بین رفتن ، حق شوهرش بشود، یا شوهر او را از گرفتن روزه مستحبی باز دارد، بنابراحتیاط واجب نباید روزه بگیرد.12

8-نذر زن بدون اجازه شوهرش باطل است؛5 اما اگر با اجازه شوهر نذر کند، شوهر نمی تواند نذر او را برهم زند یا او را از عمل نذر باز دارد.13

9-اگر زن بدون اجازه همسرش سفری برود که بر او واجب نباشد، سفر معصیت است و باید در ان نماز را تمام بخواند، ولی اگر مثل سفر حج واجب باشد ، باید نماز را شکسته بخواند.14

 

-------

 

              1-همان، م 2417

              2 -آیات عظام مکارم ، تبریزی، صافی و سیستانی :همسر جوان خود.                                                     

3-توضیح المسائل مراجع؛ ج،2 ، م 2418.

4-همان 2454                                                                                                                                                          

5-تحریر الوسیله، ج 2 کتاب النکاح ، ص303،فصل القسمو النشوظ و الشقاق                                    

6-توضیح المسائل مراجع ، جلد 2 ، م  م    2412                                                                                                     

7-همان                                                                                                                                                       

8-تحریر الوسیله ،همان

9-همان  

              10-همان   

             11-همان

             12-همان، م 1740.

             13-آیات عظام:سیستانی و مکارم:نذر زن با حق شوهرمنافات داشته باشدبدون اجازه اوباطل است.

             14-توضیح المسائل مراجع،م2644و 2645

            15-توضیح المسائل مراجع،پس از مساله 1294.