نايف پس از آن که برادرش سلطان بن عبدالعزيز، وليعهد پيشين عربستان در ۲۲ اکتبر ۲۰۱۱ در بيمارستاني در نيويورک درگذشت، به عنوان وارث تاج و تخت پادشاه سعودي معرفي شد.
نايف ۷۹ ساله که مدت زمان طولاني به عنوان وزير کشور عربستان فعاليت کرده بود اخيرا براي معالجات پزشکي اين کشور را ترک کرد و چند روز پيش در سوئيس به سر ميبرد.
وي همچنين طي سال جاري براي درمان به چندين کشور از جمله الجزاير و امريکا سفر کرده بود. هنوز درباره بيماري وي توضيحي ارائه نشده است.
يک روزنامه سعودي اخيرا به نقل از شاهزاده احمد بن عبدالعزيز برادر نايف اعلام کرد وي از نظر سلامتي در "وضعيت خوبي" به سر ميبرد و به زودي به عربستان بازميگردد.
پيش بيني ميشود شاهزاده سلمان برادر کوچکتر نايف که وزير دفاع عربستان است به عنوان جانشين وي انتخاب شود. با اين وجود هنوز رسما هيچکس به عنوان جانشين وليعهد عربستان معرفي نشده است.
حال جسمانی نامساعد اعضاي خاندان سلطنتي سعودي نگرانيهايي را در زمينه بروز خلا قدرت در اين کشور ايجاد کرده است. اين نگرانيها همزمان با وقوع اعتراضهاي فزاينده ضد رژيم در اين کشور مطرح شده است.
مردم عربستان سعودي اخيرا به ميزان زيادي خواهان آزاديهاي بيشتر و حقوقي هستند و جوانان تحصيل کرده اين کشور نيز به طور جدي در راستاي به چالش کشيدن ارکان اصلي سلطنت موروثي در اين کشور گام برميدارند.
پرس تيوي در اين زمينه با علي الاحمد، مدير موسسه امور خليج فارس گفتوگو کرده است که برگردان آن را در ادامه ميخوانيد.
پرس تيوي: شما قبلا گفته بوديد ملک عبدالله بر اساس گزارشها با باراک اوباما، رئيس جمهوري امريکا گفتوگو و شاهزاده سلمان بن عبدالعزيز نيز به واشنگتن سفر کرده است و اين مذاکرات براي جلب رضايت امريکا در زمينه موضوع جانشيني در عربستان سعودي است. به نظر شما واشنگتن با اين مساله چگونه برخورد ميکند؟
احمد: واشنگتن می خواهد اطمينان حاصل کند که متحد وي يعني پادشاهي سعودي در حال حاضر که خاندان سلطنتي عربستان در حال تضعيف شدن است در راس قدرت باقي ميماند.
در اينجا تاکيد ميکنم که پرس تيوي نخستين شبکه خبري بود که ۲ روز پيش درباره وضعيت نايف و (تلاش) دولت عربستان براي مخفي نگهداشتن مرگ نايف گزارش داد چرا که وي ۲ روز پيش مرده بود نه امروز. تصاوير يا فيلمهاي قديمي که نايف را در حال ديدار با شماري از افراد نشان ميداد مربوط به قبل بود.
بنابراين باراک اوباما ديروز با ملک عبدالله به صورت تلفني صحبت کرد چرا که آنها از مرگ نايف اطلاع داشتند و ميخواستند اطمينان حاصل کنند همه چيز در جاي خود قرار دارد و امريکا ميخواست مطمئن شود روند انتقال قدرت از ملک عبدالله يا شاهزاده نايف به آرامي و خوبي صورت ميگيرد و اوباما نيز مراتب تسليت خود را به مقامات سعودي اعلام و بر حمايت کشورش از خاندان سلطنتي عربستان تاکيد کرد.
من فکر ميکنم اين بزرگترين چالش براي خاندان سلطنتي است چرا که فضاي بسيار بيشتري براي مدعيان تاج و تخت باز ميکند. اين افراد فقط شامل سلمان که فردي نمايشگر براي کنفرانسها است، نميشود بلکه شامل افرادی هم که با نبود نايف، ديگر مانند سابق نيستند، ميشود.
پرس تيوي: بگذاريد روي فعاليتهاي عربستان در خارج از مرزهاي اين کشور تمرکز کنيم. ميدانيم که عربستان به زين العابدين بن علي، رئيس جمهور مخلوع تونس پناه داده است و از علي عبدالله صالح در مقابل تعقيب کيفري حمايت کرده است. عربستان همچنان به صورت مستقيم نيروهاي نظامي به بحرين ميفرستد. نظر شما در مورد اين ادعا که عربستان سعودي از گروههاي سلفي حمايت مالي ميکند تا نه تنها در مصر بلکه در کشوري مانند سوريه نيز ناآرامي ايجاد کند، چيست؟
احمد: مدتهاست که گروههاي سلفي در سراسر جهان از سوي دولت عربستان مورد حمايت مالي قرار گرفته و آموزش ديدهاند. همچنين حمايتهاي غير دولتي نيز وجود داشته است. اما حمايت گسترده از سوي موسسات دولتي صورت گرفته چرا که عربستان همواره مايل به گسترش قرائت خود از اسلام در سراسر جهان است و اين امر تنشهاي زيادي را در بسياري از کشورها در پي داشته است.
به عنوان مثال، تونس را در نظر بگيريد، دليل اين که عربستان به بن علي پناهندگي داد اين بود که بن علي و نايف روابط نزديک و شخصي با يکديگر داشتند. نايف اوقات زيادي را در تونس حضور داشت و آنها دوستان شخصي بودند. اين تصميم نايف بود که از دوست قديمي خود حفاظت کند. تونس و عربستان هنوز جدا از مسأله زين العابدين بن علي روابط خيلي خوبي ندارند. بخش عمده بي ثباتي در تونس در حال حاضر به دليل حمايت عربستان از سلفيون و تشويق آنها به تضعيف دموکراسي شکننده در تونس است.
آنها در مصر خلاف اين کار را انجام ميدهند. آنها از بازماندگان رژيم حسني مبارک که هنوز در قدرت هستند، حمايت ميکنند. آنها از حاکمان نظامي و بعضي از گروههاي سلفي حمايت ميکنند تا از رشد دموکراسي در مصر جلوگيري کنند. چرا که اگر دموکراسي رشد کند، شيخ نشينهاي حاشيه خليج فارس برباد خواهند رفت. دموکراسي در عراق و مصر به معناي پايان نظامهاي سلطنتي در کشورهاي حاشيه خليج فارس است.
پرس تيوي: به نظر شما امريکا از سياستهاي عربستان در داخل و خارج اين کشور حمايت ميکند يا حداقل در مورد آن سکوت ميکند ؟ چون در غير اينصورت به ضرر سياستهاي امريکا است؟
احمد: لزوما به ضرر سياستهاي امريکا نيست اما روابط شخصي و مالي بويژه بين پادشاهي سعودي و بسياري از سياستمداران امريکايي که در همه دولتهاي اين کشور نيز هستند، دليل اصلي سياست امريکا (در قبال عربستان) است.
اين موضوع از نظر راهبردي و سياسي معني نميدهد که امريکا از پادشاهيهاي مطلقه که ميداند مردم آن عليه رژيمهاي خود به پا خواهند خواست و انقلاب فرانسه را در عربستان تکرار ميکنند، حمايت کند.
پرس تيوي: اساسا سوال اين است که آيا عربستان بدون حمايت (امريکا) ميتواند چنين نقش پر نفوذي ايفا کند؟
احمد: نه . امريکا پادشاهي عربستان و ديگر پادشاهيها در خليج فارس را به آن چه که اکنون انجام ميدهند، قادر ساخته است. بدون حمايت امريکا، اين نظامها سالها پيش از تاريخ محو شده بودند.
انتهای خبر/ع1
منبع:پرس تی وی
دیدگاه ها