به گزارش "پایگاه اطلاع رسانی سازمان بسیج پیشکسوتان جهاد و شهادت" به نقل از پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ آیت‌الله سیدمحمدرضا سعیدی، از پرچمداران مبارزه با رژیم پهلوی بود که در 20 خرداد 1349، پس از مجاهدت‌های فراوان، در زندان رژیم پهلوی به شهادت رسید.
یکی از آخرین فعالیت‌های وی که به دستگیری و سپس شهادت او انجامید، صدور اعلامیههایی علیه فعالیت امریکائیان در ایران بود.
در کتاب "شهید آیت‌الله سید محمدرضا سعیدی به روایت اسناد" که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده، در این‌باره آمده است: روز هفتم اردیبهشت سال 1349 در روزنامه‌ها و جراید اعلام شد که راکفلر و لیلیانتال به منظور بررسی امکانات سرمایه‌گذاری در ایران به اتفاق بزرگترین سرمایه‌گذاران آمریکایی به تهران می‌آیند.
براساس این اخبار، سرمایه‌گذاری در صنعت توریسم، منابع جنگلی، کشت و صنعت، ایجاد شبکه توزیع و صنایعی مانند پتروشیمی، اهداف کنفرانس بود که 35 سرمایه‌گذار آمریکایی در آن شرکت می‌کردند.
هجوم سرمایه‌داران امریکایی در اردیبهشت 49 به ایران به حدی گسترده و سنگین بود که استقلال اقتصادی و سیاسی را به کلی در معرض سقوط و نابودی قرار می‌داد. روحانیت به ویژه حوزه علمیه قم با آگاهی از این موضوع، بی‌درنگ نشست فوق العاده‌ای تشکیل داد و به ارزیابی مسئله پرداخت. پس از آن، اعلامیه تاریخی حوزه علمیه قم انتشار یافت و افکار ملت ایران را به خطری که به نام سرمایه‌گذاری خارجی، همراه با تبلیغات فریبنده اعلام شده بود، جلب کرد.
موضع‌گیری شهید سعیدی علیه حضور استعمارگران امریکایی در ایران
آیت‌الله سیدمحمدرضا سعیدی علاوه بر اینکه یکی از امضاکنندگان اعلامیه فوق بود، در توزیع آن در میان قشرهای مختلف مردم نیز نقش مؤثری داشت. وی پیش از این، طی یک سخنرانی به تاریخ 18 اردیبهشت 1349 در مسجد امام موسی‌بن‌جعفر(ع) اعلام داشته بود: «...قرار است 35 نفر از امریکاییان به ایران آمده و در این مملکت سرمایه‌گذاری کنند. آیا می‌دانید که این استعمارگران و یارانشان چه تصمیماتی دارند و چه ظلم‌هایی خواهند کرد؟...»
تحلیلگر ساواک با استناد به این سخنرانی، درباره نقش آیت‌الله سعیدی در تهیه اعلامیه فوق گزارش داد: «به طوری که استنباط می‌شود، سید محمدرضا سعیدی اعلامیه مذکور را تهیه و توزیع نموده و چنانچه شخصاً این کار را نکرده باشد، همکاری وی در تهیه و پخش آن مسلم به نظر می‌رسد، زیرا اولاً مفاد سخنرانی مشارالیه به مضمون اعلامیه موصوف هماهنگی کامل دارد و مردم را دعوت به قیام علیه سرمایه‌داران آمریکایی در ایران نموده است. ثانیاً تجلیل از آیت‌الله خمینی در اعلامیه مورد بحث با تمجید سعیدی در سخنرانی خود از مشارالیه توافق داشته و تاکنون سابقه نداشته که در اعلامیه، فتوای مرجع تقلید نقل گردد، به ویژه آنکه فتوای مذکور، از کتاب تحریرالوسیله که همواره مورد استناد سعیدی است و قسمت‌های حاصل آن را به فارسی ترجمه و چاپ و منتشر ساخته، است...»
اعلامیه‌ای که باعث دستگیری و شهادت آیت‌الله سعیدی شد
علاوه بر این، آیت‌الله سعیدی در مخالفت با کنسرسیوم سرمایه‌گذاری امریکایی‌ها در ایران به تنهایی و در اقدامی شجاعانه اعلامیه‌ای به زبان عربی برای بیوت علمای قم و عده‌ای از اساتید حوزه علمیه ارسال کرد.
در بخشی از این اعلامیه که متن آن توسط ساواک ترجمه شد آمده بود: «استعمارگران... سرمایه‌های ما را در اختیار گرفتند؛ چنانچه قبل از آن حکومت کردند بر ملت‌های ضعیف و به دنبال آن خدای ناکرده دیانت آنها را عوض کرده و تبلیغ مسیحیت نمودند؛ قسم به جان حق، این مصیبتی است بالاتر از همه مصیبت‌ها که مصیبت‌های امتیاز تنباکو و کاپیتولاسیون و انجمن‌های ایالتی و ولایتی از آن کوچک‌تر است.»
دستگیری و شهادت آیت‌الله سعیدی در پی صدور اعلامیه
سخنان تند، نامه و بیانیه‌های افشاگرانه آیت‌الله سعیدی، رژیم پهلوی را به وحشت انداخت و رژیم را به تصمیمی جدی در مورد او واداشت.
سپهبد مقدم مدیر کل اداره سوم ساواک به دنبال گزارش اعلامیه آیت‌الله سعیدی دستور داد: «او را احضار کنند و تذکر دهند از تحریک افکار عمومی علیه اقدامات دولت خودداری کند، در غیر این صورت تصمیمات شدیدی درباره وی گرفته خواهد شد...» اما در زیر همین دستور، پی‌نوشت شده است که «ریاست اداره یکم فرمودند با توجه به اینکه قرار است نامبرده دستگیر شود، دیگر لزومی به ارسال نامه فوق نیست.»
از اين رو ساواک دستور دستگیری آیت‌الله سعیدی و بازرسی منزل وی را صادر کرد و آیت‌الله سعیدی در مورخه 49/3/11 دستگیر و به زندان قزل قلعه فرستاده شد.
حجت‌الاسلام سیدمحمد سعیدی فرزند آیت‌الله سعیدی درباره دلایل دستگیری پدرش می‌گوید: «...بعد از اینکه خبر ورود سرمایه‌گذاران امریکایی به ایران در روزنامه‌ها منتشر شد، پدرم اعلامیه‌ای علیه این اقدام نوشت. اعلامیه بسیار حساس و تندی بود. قبل از نوشتن این اعلامیه، ایشان سفری به قم کرد و با برخی از آقایان تماس گرفت و تصمیم‌شان این بود که اعلامیه‌ای نوشته شود و چند تن از علما و روحانیون مشترکاً آن را امضا کنند. معلوم بود که کار بسیار حساس و سنگین است و بعضی از آقایان به همین جهت موافقت نکردند. آقای منتظری یک بار در مصاحبه‌ای که من هم آن راشنیدم گفت: آقای سعیدی از جمله کسانی بود که به قم آمد و پیشنهاد نوشتن یک اعلامیه علیه سرمایه‌گذاران امریکایی را داد. من به ایشان گفتم: اعلامیههایی که شما نوشته‌اید، نزد 9 نفر دیگر هم از آقایان علما ببرید، اگر آنها امضا کردند، من دهمین نفر خواهم بود، اما او رفت و دیگر خبری از او نبود. بعداً فهمیدم که خودش به تنهایی اعلامیه را امضا و چاپ کرده و شخصاً هم آن را توزیع نموده است...
از دیگر کارهایی که مرحوم پدرم کرد و دلیل دستگیری ایشان شد، تکثیر و توزیع نوارهای ولایت فقیه حضرت امام بود که از نجف به دستش رسیده بود. رژیم پهلوی پیش از این همیشه تبلیغ می‌کرد که روحانیون هیچ برنامه‌ای برای حکومت ندارند، فقط عده‌ای آشوب‌طلب‌اند؛ اما وقتی نوارهای سخنرانی حضرت امام درباره ولایت فقیه به ایران رسید، رژیم واقعاً وحشت‌زده شد...» از این رو بعد از دستگیری، وی را در 20 خرداد 1349، به طرز فجیعی در زندان به شهادت رساندند.
دیدگاه ها