شمخانی: جریان نفت را میتوانیم بدون بستن تنگه قطع کنیم

دبیر شورای عالی امنیت ملی با بیان اینکه ایران ابتکاراتی را طراحی کرده که تحریمهای امریکا علیه صادرات نفت را خنثی میکند، گفت: قطع صادرات نفت الزاماً مساوی با مسدود شدن تنگه هرمز نیست و روشهای متعددی برای محقق کردن آن وجود دارد.
به گزارش "پایگاه اطلاع رسانی سازمان بسیج پیشکسوتان جهاد و شهادت" علی شمخانی، نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورایعالی امنیت ملی در مصاحبه با خبرگزاری تسنیم به تشریح تازهترین تحولات سیاسی و امنیتی مرتبط با ایران و منطقه پرداخت. گزیدهای از مصاحبه با دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران به شرح زیر است:
چندی پیش در سفر شما به کابل رویکرد جدیدی در زمینه تعامل ایران با بازیگران صحنه افغانستان رونمایی شد. شما از گفتوگو و ارتباطات با طالبان خبر دادید. چرا ایران در این مقطع زمانی مبادرت به انجام چنین کاری کرده است؟ آیا این موضوع به دلیل ظهور شرایط جدید امنیتی در افغانستان است یا اینکه، چون امریکا وارد مذاکره با این گروه شده، ایران هم وارد گفتوگو با طالبان شده است؟ آیا ارتباطات با طالبان گسترش پیدا خواهد کرد یا در سطح فعلی باقی خواهد ماند؟
یکی از اولویتهای غیرقابل تغییر جمهوری اسلامی ایران، همکاری با کشورهای دوست در منطقه برای برقراری صلح و ثبات است. افغانستان نیز از کشورهایی است که ما در سطوح مختلف رسمی و مردمی ارتباطات خوب و مستحکمی با دولت و ملت آن داریم و فرهنگ، دین، تمدن و زبان مشترک منافع دو کشور را بسیار به هم گره زده است. ما هیچگاه از کمک به برادران خود در افغانستان دریغ نکردهایم. دولت افغانستان از گذشته از جمهوری اسلامی ایران خواسته بود از امکانات و ظرفیتهای خود برای برقراری صلح و امنیت در آن کشور بهره بگیریم و بر همین اساس، ما به درخواست آن کشور وارد گفتوگو با این گروه شدیم و در طول زمان به شکلهای مختلف نتایج آن را به آگاهی برادران افغانستانی خود میرساندیم. این بار تصمیم گرفته شد هم برای پس دادن بازدید سفر همتاهای خود و هم برای مذاکره درباره مسائل مختلف دیداری از آن کشور انجام شود. یکی از موضوعات مورد بحث نتایج گفتوگوهای ما با طالبان بود.
تیم همراه شما در سفر به کابل یک تیم امنیتی و تا حدودی نظامی بود. در تصویری که از سفر شما (در هواپیما) منتشر شد، نقشهای را که ظاهراً وضعیت امنیتی افغانستان را نشان میداد بررسی میکردید. آیا میتوان گفت که یکی از اهداف سفر شما پرداختن به موضوع مقابله با داعش در افغانستان بود؟ اگر چنین است، ایران چه نقشی را با چه کیفیتی ایفا میکند؟
مبارزه با تروریسم و افراطگرایی کور و بیمنطق از سیاستهای جمهوری اسلامی ایران است و ما در تمام این سالها در پیشانی مقابله با تروریسم قرار داشتهایم و این هیولای زشت را که باعث بدنامی مسلمانان شده بود، همیشه سرکوب کردهایم. برخلاف برخی کشورهای مدعی که حضورشان در منطقه همیشه همراه با مصیبت و گرفتاری بوده است، کمک به افغانستان برای گرفتار نشدن در دست این بلا هم جزو برنامههای ما بوده و خواهد بود. اما اینکه این کمک در داخل افغانستان چگونه باشد، مهمترین محور آن برای ما خواست و نظر دوستان ما در حاکمیت افغانستان است. البته ما آمادگیها و امکانات خوب و گوناگونی داریم که دوستان ما از آن آگاه هستند و برای ایجاد همافزایی در این حوزه در تعامل مستمر هستیم.
برخی هدف امریکا از فشار را کشاندن ایران پای میز مذاکره یا براندازی میدانند. با توجه به اینکه از سال آینده به تدریج نزدیک به فضای انتخاباتی در امریکا خواهیم شد، آیا این امری محتمل است که ایران از یک طرف به دلیل فشارها، و از طرفی دیگر با گمانه معامله با ترامپ در آستانه انتخابات امریکا، وارد مذاکره و معامله شود؟
مذاکره درباره چیزی که پیشاپیش درباره آن توافق صورت گرفته بیمعنی است. برجام با همه نقصهای آن، همچنان وجود دارد و ایران به همه تعهدات خود عمل کرده است. آژانس بینالمللی انرژی اتمی بارها پایبندی ایران را به تعهدات خود تأیید کرده است. جمهوری اسلامی کراراً اعلام نموده که خواستار پایبندی طرفهای مقابل به تعهدات خود ذیل برجام یعنی رفع تحریمها است؛ بنابراین ایران به لحاظ حقوقی و دیپلماتیک طلبکار است. از سوی دیگر اساساً معامله با دولت ترامپ اشتباه است چرا که این امر به معنی پذیرش نقض تعهد امریکاست. علاوه براین ضمانتی وجود ندارد که دولت بعدی امریکا به توافق احتمالی جدید پایبند باشد. بنا بر این امریکا باید ابتدا حسن نیت خود را از طریق عمل به تعهدات برجامی خود اثبات کند. در حال حاضر ما امریکا را فاقد حسن نیت و زیادهخواه میبینیم و از طریق سازوکارهای جدیدی که طراحی کردهایم نیازی به معامله با امریکا نداریم.
در پی خروج از برجام و بازگرداندن تحریمها، امریکا کاهش و قطع کامل صادرات نفت ایران را به طور ویژه پیگیری میکند که تا به حال محقق نشده است. آیا شما نگران این هستید که امریکا در آینده نزدیک بتواند در این زمینه موفق شود؟ از طرفی، ایران تهدید کرده است که اگر نفت ایران صادر نشود، کشور دیگری هم نمیتواند از این منطقه نفت صادر کند. برخی ناظران خارجی این تهدیدات را بلوف و ژست تلقی میکنند و معتقدند ایران توانایی بستن تنگه هرمز را ندارد. شما تا چه حد این تهدید را جدی میدانید؟ آیا ایران میتواند، در صورت لزوم، این تنگه را ببندد؟
جمهوری اسلامی ایران ابتکاراتی را طراحی و عملیاتی کرده است که تحریمهای غیرقانونی امریکا علیه صادرات نفت ایران را خنثی میکند. البته فشارهای امریکا هزینههایی را بر ایران تحمیل میکند ولی اراده جمهوری اسلامی ایران را متزلزل نمیکند. جامعه نیز به خوبی در این مسیر همراه است و حضور حماسی و بیسابقه آحاد مردم در راهپیمایی ۲۲ بهمن امسال روشنترین نماد اثبات این رویکرد بود. حتی نظرسنجیهایی که توسط مراکز غربی انجام میشود نیز بر این فهم عمومی تصریح میکند. اگرچه توانمندیهای نظامی و ظرفیتهای گسترده جمهوری اسلامی ایران برای ناظران حرفهای اثبات شده است و نیازی به بیان و تکرار آن نیست لیکن قطع صادرات نفت الزاماً مساوی با مسدود شدن تنگه هرمز نیست و روشهای متعددی برای محقق کردن آن وجود دارد که امیدواریم مجبور به استفاده از آن نشویم.
شما اخیراً در دیداری که با وزیر خارجه سوریه داشتید از «تدابیر پیش بینی شده برای بازدارندگی و پاسخ قاطع» به حملات اسرائیل در سوریه خبر دادید. برخی معتقدند که ایران پیش از این در پاسخ به این حملات، سیاست صبر یا امتناع را اتخاذ کرده بود. آیا شرایط جدیدی برای تغییر این رفتار ایران پیش آمده است؟ و اینکه پاسخ ایران چگونه خواهد بود؟ مستقیم خواهد بود یا غیرمستقیم؟ خودش وارد عمل خواهد شد یا با استفاده از نیروهای نیابتی چنین پاسخی را خواهد داد؟
مسئله اول در خصوص حضور جمهوری اسلامی ایران در سوریه این است که ما برای حمایت از دولت و ملت سوریه و با دعوت این کشور برای کمک مستشاری به مبارزه با تروریسم به آنجا رفتهایم. این اصل اولیه برای ماست و همه میدانند که در این مسیر موفق عمل کردهایم. تا وقتی دولت قانونی سوریه چنین درخواستی را داشته باشد، ما در سوریه خواهیم ماند و با تروریسم مبارزه خواهیم کرد.
اما در مورد حملات و تجاوزات رژیم صهیونیستی به خاک سوریه، جمهوری اسلامی ایران این اقدام را در راستای کمک به تروریستها میداند.
اسرائیل به وضوح در راستای منافع تروریستها و در جهت مقابله با دولت و ارتش سوریه گام برمیدارد. اینکه در برخی از این حملات تجهیزات و نیروهای جمهوری اسلامی ایران و مجموعه مقاومت مورد هدف قرار گرفتهاند، عبور از خط قرمز ما بود و بر این اساس بعد از حمله به تی ۴ به شدت پاسخ دادیم و ضربه سنگینی به آنها وارد کردیم. تدابیری اندیشیدهایم که از خط قرمز خود در حوزه تلفات انسانی ناشی از هرگونه تجاوز و تعدی محافظت کنیم. این کار با همکاری ارتش سوریه و مجموعه همپیمانان در این کشور انجام شده و به زودی شاهد تحوّل مهمی در زمینه ارتقای بازدارندگی مقاومت در سوریه خواهیم بود. فکر میکنم، مقامات رژیم صهیونیستی به خصوص مقامات نظامی و اطلاعاتی آنها به خوبی این مسئله را درک میکنند. شیوه برخورد با حملات رژیم صهیونیستی به سوریه و محور مقاومت در سال ۲۰۱۹ بسیار متفاوت از شیوه برخورد در گذشته است. البته برای ما مسجل و قطعی است که رژیم صهیونیستی به دنبال جنگ در جبهه شمالی نیست و در این نقطه احساس ضعف شدید دارد، بنابراین سناریوی بازدارندگی را بر اساس این برآورد تا چند مرحله پیشبینی کردهایم.
نتانیاهو اگر در چند جبهه به طور هم زمان درگیر شود، حتماً به زندگی سیاسی متزلزل خود در آستانه انتخابات پایان خواهد داد. فکر نمیکنم این قدر احمق باشد. نکته دیگر این است که آیا تاکنون حملات اسرائیل تأثیر عمده و چشمگیری در جلوگیری از تحقق اهداف مقاومت در سوریه داشته است یا نه؟ پاسخ این است که ما به بیش از ۹۰ درصد اهداف خود رسیدهایم. بنابراین حملات ایذایی اسرائیل، تأثیر راهبردی نداشته و مقاومت کار خود را پیش برده است.
دیدگاه ها